تحلیل پارادوکس دروغگو در چهارچوب نظریۀ ساختاری گزاره‌ها

نویسنده

چکیده مقاله:

پارادوکس دروغگو جمله‌ای است که دربارۀ خود می‌گوید که کاذب است. در این مقاله نخست دو راه حل سنتی و معروف این پارادوکس نقد و رد می‌شود و سپس به کمک دو پیش‌فرض مهم راه حل جدیدی برای پارادوکس عرضه می‌کنیم. نخست این‌که گزاره‌ها حامل اصلی صدق‌اند و نه جمله‌ها؛ هر‌چند گاه با مسامحه و آسان‌گیری، صدق را به جمله‌ها نیز نسبت می‌دهیم؛ این قبیل مسامحه فقط تا جایی جایز و رواست که دقت بحث قربانی نشود و ساخت پارادوکس نیز دقیقاً یکی از آن موارد است؛ به ‌این ‌ترتیب با کنار‌نهادن مسامحه و تدقیق بحث، جملة مزبور در پارادوکس دروغگو باز‌نویسی می‌شود به جمله‌ای که می‌گوید گزاره‌ای که خود بیان می‌کند کاذب است. پیش‌فرض دوم، که استفاده می‌شود نظریۀ ساختاری گزاره‌هاست که بر‌مبنای آن هر گزاره مجموعه‌ای مرتب یا یک چند‌تایی مرتب است (گزاره‌ها از جنس مجموعه‌ها محسوب می‌شوند). حال به ‌کمک اصل تنظیم در نظریۀ مجموعه‌ها نشان می‌دهیم که هیچ مجموعه‌ای نمی‌تواند عضو خود باشد و از آن‌جا که گزاره نیز مجموعه است نمی‌تواند خودش عضوی از خود باشد و از کذب خود بگوید؛ به‌ این ‌ترتیب اصلاً چنین گزاره‌ای یافت نمی‌شود و جملۀ مزبور در پارادوکس دروغگو گزاره‌ای را بیان نمی‌کند و بی‌معنی است. به‌ این ‌ترتیب نشان می‌دهیم که حامل صدق‌دانستن گزاره‌ها (به‌جای جمله‌ها) و پذیرش نظریۀ ساختاری گزاره‌ها (گزاره‌ها از جنس مجموعه‌ها محسوب می‌شوند) کمک می‌کند تا راه حلی پذیرا برای پارادوکس دروغگو به‌دست آید، اما به این موضوع می‌توان دقیقاً از زاویة مقابل هم نگریست و این دستاورد را دلیلی بر قوت آن مفروضات به‌حساب آورد. یعنی یکی از نقاط قوت حامل صدق‌دانستن گزاره‌ها و نظریۀ ساختاری گزاره‌ها این است که می‌توانند راه حل قابل قبولی برای پارادوکس دروغگو در اختیار ما بگذارند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل پارادوکس دروغگو در چهارچوب نظریۀ ساختاری گزاره ها

پارادوکس دروغگو جمله ای است که دربارۀ خود می گوید که کاذب است. در این مقاله نخست دو راه حل سنتی و معروف این پارادوکس نقد و رد می شود و سپس به کمک دو پیش فرض مهم راه حل جدیدی برای پارادوکس عرضه می کنیم. نخست این که گزاره ها حامل اصلی صدق اند و نه جمله ها؛ هر چند گاه با مسامحه و آسان گیری، صدق را به جمله ها نیز نسبت می دهیم؛ این قبیل مسامحه فقط تا جایی جایز و رواست که دقت بحث قربانی نشود و ساخت پ...

متن کامل

بحث در ماهیت پارادوکس دروغگو

این نظریه که قضیه یا تصدیق لفظ مرکب تام خبری است که قابلیت صدق و کذب دارد تقریبا مورد اعتقاد همه منطق دانان است قابلیت صدق و کذب ذاتی قضیه است و به همین دلیل است که ارزش هر قضیه در قالب منفصله حقیقیه که مبین نفی تناقض است در می آید یعنی هر قضیه ای یا صادق است یا کاذب و حالت سومی قابل فرض نیست این ملاک در همه انواع قضایای خبری صدق می کند و هیچ استثنایی ندارد اما از همان آغاز تدوین اندیشه و خصوصا...

متن کامل

نظریۀ فراارزشگذارها، ابهام و پارادوکس خرمن

در این مقاله نظریۀ فراارزشگذارها دربارۀ ابهام توصیف و نقد خواهد شد. این نقد در دو موضع بررسی می‌شود: نخست این‌که، این نظریه نمی‌تواند همۀ شهودهای دربارۀ ابهام را توجیه کند و برای انتخاب شهودهایی که حفظ می‌کند توجیهی ندارد. دوم این‌که، حل روان‌شناختی پارادوکس خرمن بنا‌بر این نظریه یا کافی نیست یا به نفع نظریه نیست و راه حل‌های غیر‌متعارف را مجاز می‌داند. نتیجه این خواهد بود که نظریۀ فراارزشگذاره...

متن کامل

بررسی فرآیند تکرار در زبان کردی در چهارچوب نظریۀ بهینگی

در مبحث صرف، فرآیند واژه‌سازی از مباحث مهم است. در میان فرآیندهای واژه‌سازی، فرآیند تکرار در اکثر زبان‌ها متداول است. مطالعات مختلف در زبان‌های گوناگون نظریه‌های متفاوتی را نسبت به این فرآیند در پی داشته است. نظریه بهینگی درصدد کشف اشتراکات زبانی است. این نظریه رویکرد‌ جدیدی به ساخت واجی، صرفی و نحوی زبان‌ها داشته و توانسته فرآیند تکرار را که همواره برای رویکردهای قاعده بنیاد چالش بوده با اعمال...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  49- 61

تاریخ انتشار 2011-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023